Được thành lập từ năm 1959, với tên gọi Trường Thiếu nhi rẻo cao, đến năm 1982, Trường được giao nhiệm vụ đào tạo học sinh THPT. Từ năm 2006 - 2007 đến nay, Trường thực hiện GD&ĐT duy nhất học sinh dân tộc nội trú bậc THPT là con em các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh theo chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước. Trong những năm gần đây, chất lượng giáo dục mũi nhọn của nhà trường luôn đứng thứ 2 toàn tỉnh; điểm thi THPT các môn thi của học sinh thuộc tổ hợp Khoa học Xã hội luôn dẫn đầu toàn tỉnh; môn Toán và tiếng Anh xếp thứ 2 toàn tỉnh.

Cô giáo Lê Thị Lan Phương, Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh cho biết: Năm học 2021 - 2022, Trường có 394 học sinh, gồm các dân tộc: Tày, Nùng, Dao, Sán Chỉ, Quý Châu, Lô Lô, Ngái. Đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ GD&ĐT trong thời kỳ đổi mới, nhà trường thực hiện tốt các phong trào thi đua của ngành, tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua do địa phương phát động, đổi mới trong công tác quản lý, giảng dạy, kiểm tra đánh giá; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin; xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”, thi đua “Dạy tốt - Học tốt”... Để nâng cao chất lượng giáo dục, ngay từ đầu cấp, nhà trường khảo sát chất lượng, phân loại đối tượng học sinh; cử giáo viên bồi dưỡng nâng cao chất lượng cho học sinh khá, giỏi; thành lập các đội tuyển học sinh giỏi; tổ chức dạy phụ đạo, giúp đỡ học sinh yếu, trung bình yếu, học sinh dân tộc thiểu số ít người thuộc đối tượng tuyển thẳng...

 Nhờ đó, hằng năm, 100% học sinh của Trường được lên lớp; trên 80% đạt danh hiệu học sinh giỏi và tiên tiến; trung bình mỗi năm có từ 40 - 70 giải học sinh giỏi các môn văn hóa lớp 12 cấp tỉnh; 100% tốt nghiệp THPT; trên 90% đỗ đại học, cao đẳng, dự bị đại học. Ngoài ra, học sinh của Trường còn đạt nhiều giải cấp quốc gia về giáo dục thể chất, an ninh, quốc phòng, trải nghiệm sáng tạo, nhiều học sinh được đi du học nước ngoài. Đến nay, có hàng nghìn học sinh các thế hệ được hun đúc bản lĩnh, trí tuệ, trưởng thành dưới mái trường này. Nhiều cựu học sinh trở thành cán bộ chủ chốt của tỉnh. Nhiều thầy giáo, cô giáo tâm huyết, cống hiến cho sự nghiệp phát triển giáo dục dân tộc được phong tặng danh hiệu cao quý “Nhà giáo Ưu tú”.

Em Tô Thị Ngọc Hồi, học sinh lớp 12A1, dân tộc Tày đến từ huyện Bảo Lạc vui vẻ chia sẻ: Từ lớp 10 đến nay, nhờ sự chỉ bảo, hướng dẫn tỉ mỉ và phương pháp truyền đạt kiến thức dễ hiểu của thầy cô trong trường nên em đều đạt danh hiệu học sinh khá. Năm học 2020 - 2021, em tham gia Kỳ thi học sinh giỏi vượt cấp môn Ngữ văn và đạt giải nhì cấp tỉnh; giải nhì cuộc thi “Tìm kiếm đại sứ Công viên địa chất Toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng”. Đây là động lực giúp em thêm tự tin thi vào Học viện Báo chí và Tuyên truyền trong năm tới. Em cảm ơn Ban Giám hiệu, các thầy, cô giáo đã dạy bảo tận tình để em đạt thành tích cao trong học tập.

Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh chú trọng đổi mới, sáng tạo trong dạy và học.

Đi đôi với việc chú trọng nâng cao chất lượng dạy và học, trường luôn quan tâm chăm lo đời sống, bảo đảm sinh hoạt, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho học sinh yên tâm học tập và rèn luyện. Trường tổ chức nhiều chuyên đề giúp học sinh trau dồi kỹ năng xã hội, kỹ năng ứng xử, nền nếp sinh hoạt. Đặc biệt, công tác tổ chức và quản lý nội trú cho học sinh luôn được Ban Giám hiệu nhà trường chú trọng với nhiều giải pháp như: Xây dựng tổ quản sinh, an ninh tự quản, đội cờ đỏ, lớp trực tuần để quản lý học sinh trong các hoạt động tự học buổi chiều và buổi tối, đời sống, lao động vệ sinh; giáo dục học sinh ngoài giờ lên lớp, giáo dục học sinh đoàn kết tương thân, tương ái giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, sinh hoạt tại khu nội trú.

Em Chu Văn Tuyến, học sinh lớp 10A3, dân tộc Lô Lô ở xã Đức Hạnh (Bảo Lâm) chia sẻ: Những ngày đầu mới vào trường, em buồn vì nhớ nhà, nhớ bố mẹ. Nhưng, được cô giáo chủ nhiệm và các thầy cô an ủi, động viên, chăm sóc, chỉ bảo tận tình từ cách ăn, mặc, vệ sinh cá nhân cũng như học tập nên nỗi nhớ nhà trong em cũng dần vơi đi. Các thầy, cô động viên chúng em học tập, em biết ơn và tự hứa sẽ cố gắng học tập thật tốt.

Ghi nhận những nỗ lực cố gắng của thầy và trò Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh, những năm qua nhà trường được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý như: Huân chương Lao động hạng ba; Thủ tướng Chính phủ tặng Cờ thi đua, Bằng khen; Bộ GD&ĐT tặng Cờ thi đua, Bằng khen; 9 năm liền được UBND tỉnh tặng Cờ thi đua...